Het vrije woord onder druk

In democratische rechtsstaten vervult de journalistiek traditioneel de rol van waakhond: een tegenmacht die controle uitoefent op bestuur en beleid. Journalistieke foto’s onthullen op prangende wijze een ongemakkelijke waarheid. Literatuur fungeert als kraamkamer voor nieuwe ideeën en is lakmoesproef voor het maatschappelijk sentiment. Die vanzelfsprekende rollen staan onder druk. We leven in turbulente tijden waarin zelfs democratisch gekozen leiders maatregelen nemen die de vrije, onafhankelijke informatie-uitwisseling inperken.

In de Verenigde Staten worden onafhankelijke en democratische instituties aangevallen. Rechterlijke uitspraken worden genegeerd, universiteiten gestraft, internet gecensureerd, boeken worden verboden of uit (school)bibliotheken verwijderd en kritische media (financieel) belaagd, zodat redactionele onafhankelijkheid in gevaar is. Journalistieke onafhankelijkheid, vrije toegang tot informatie en vrije expressie zijn daar geen vanzelfsprekendheden meer.

De vraag dringt zich op: kan dit ook in Nederland gebeuren? Bevindt de journalistiek zich op een kantelpunt? Wat verstaan we precies onder het vrije woord en het vrije beeld en hoe beschermen we die? Welke verantwoordelijkheid dragen overheid, politiek, media en cultuursector hierin?

Coalitie voor het Vrije Woord
Elk serieus medium werkt op eigen wijze aan onafhankelijkheid, diversiteit en het leveren van betrouwbare (beeld)informatie. De uitdagingen waar we nu voor staan vragen om samenwerking. Daarom ontstond in Nieuwspoort – bij uitstek het huis van het vrije woord – het idee voor de Coalitie voor het Vrije Woord.

Het vrije woord is geen vanzelfsprekendheid, maar een waarde die bescherming verdient. Nieuwspoort faciliteert deze coalitie.

Missie
De Coalitie voor het Vrije Woord staat pal voor het behoud en de versterking van het vrije woord en beeld en de democratische rechtsstaat. De Coalitie verenigt organisaties en instellingen die deze kernwaarden actief willen beschermen, versterken en verdedigen.

Visie
In een wereld waarin het vrije woord en beeld en democratische waarden steeds vaker onder druk staan, is samenwerking essentieel. De Coalitie voor het Vrije Woord wil een onafhankelijk, krachtig platform zijn, waar kennis en kunde wordt gedeeld. Waar samenwerking een bijdrage levert aan het vrij stromen van informatie en waar het publieke debat open, eerlijk en veilig gevoerd kan worden.

Doelstellingen

  1. Beschermen– Zichtbaar, hoorbaar en onafhankelijk opkomen voor het vrije woord en beeld en de democratie, nationaal en internationaal.
  2. Verbinden– Een laagdrempelig platform bieden waar leden kennis, ideeën, ervaringen en initiatieven snel en effectief met elkaar kunnen delen.
  3. Activeren– Samenwerkingen stimuleren tussen deelnemers om concrete acties, campagnes, evenementen of interventies te organiseren.
  4. Bewustmaken– Het publiek, bestuurders, wetgevers en beleidsmakers informeren over het belang het vrije woord voor een gezonde democratie.
  5. Waarschuwen en reageren– Snel en eensgezind kunnen reageren bij acute bedreigingen tegen het vrije woord of democratische beginselen.

Leden van de Coalitie:
Nieuwspoort
Jong Nieuwspoort
PEN
Free Press Unlimited
Montesquieu instituut
NVJ
VVOJ
Zilveren Camera
RFG Media, netwerk gevluchte journalisten

Nieuwspoort faciliteert deze coalitie. Organisaties die het vrije woord en de democratie hoog in het vaandel hebben staan, worden van harte uitgenodigd zich aan te melden bij secretariaat@nieuwspoort.nl ovv coalitie.

------------------------------------------------------

Free expression under pressure

In democratic constitutional states, journalism traditionally fulfils the role of watchdog: a countervailing power that exercises control over government and policy. Journalistic photographs starkly reveal uncomfortable truths. Literature serves as a breeding ground for new ideas and is a litmus test for social sentiment. These self-evident roles are under pressure. We live in turbulent times in which even democratically elected leaders are taking measures that restrict the free and independent exchange of information.

In the United States, independent and democratic institutions are under attack. Court rulings are ignored, universities are punished, the internet is censored, books are banned or removed from (school) libraries, and critical media are harassed (financially), putting editorial independence at risk. Journalistic independence, free access to information and free expression are no longer a given.

The question arises: could this also happen in the Netherlands? Is journalism at a tipping point? What exactly do we mean by freedom of expression and freedom of image, and how do we protect them? What responsibility do the government, politicians, the media and the cultural sector bear in this regard?

Coalition for Free Expression
Every serious media outlet works in its own way to promote independence, diversity and the provision of reliable (visual) information. The challenges we now face require cooperation. That is why the idea for the Coalition for Free Expression was born in Nieuwspoort – the home of free speech par excellence.

Free speech is not a given, but a value that deserves protection. Nieuwspoort facilitates this coalition.

Mission
The Coalition for Free Expression stands firmly for the preservation and strengthening of free expression and the democratic constitutional state. The Coalition unites organisations and institutions that want to actively protect, strengthen and defend these core values.

Vision
In a world where freedom of speech and expression and democratic values are increasingly under pressure, cooperation is essential. The Coalition for Freedom Expression aims to be an independent, powerful platform where knowledge and expertise are shared. Where cooperation contributes to the free flow of information and where public debate can be conducted openly, honestly and safely.

Objectives

  1. Protect – Visibly, audibly and independently defend freedom of speech and expression and democracy, nationally and internationally.
  2. Connect – Provide an accessible platform where members can quickly and effectively share knowledge, ideas, experiences and initiatives with each other.
  3. Activate – Encourage collaboration between participants to organise concrete actions, campaigns, events or interventions.
  4. Raise awareness – Inform the public, administrators, legislators and policymakers about the importance of free speech for a healthy democracy.
  5. Alert and respond – Be able to respond quickly and unanimously to acute threats to free speech or democratic principles.

 

Members of the Coalition:

International Press Centre Nieuwspoort

Jong Nieuwspoort, young members of Nieuwspoort

PEN Nederland, Dutch branch of PEN international

Free Press Unlimited, supports journalists in conflict areas

Montesquieu Institute, defender of democratic values

NVJ, Dutch Association of Journalists

VVOJ, Association of Investigative Journalists

Zilveren Camera, Dutch awards photo journalism

RFG Media, netwerk gevluchte journalisten

Nieuwspoort facilitates this coalition. Organisations that value free expression and democracy are cordially invited to send an email to secretariaat@nieuwspoort.nl, stating “coalition”. 

 

 

Aanvullende vragen?

Neem contact op met ons secretariaat.