Het vrije woord onder druk
In democratische rechtsstaten vervult de journalistiek traditioneel de rol van waakhond: een tegenmacht die controle uitoefent op bestuur en beleid. Die vanzelfsprekendheid staat onder druk. We leven in turbulente tijden waarin zelfs democratisch gekozen leiders maatregelen nemen die de vrije, onafhankelijke informatie-uitwisseling inperken.
Zoals in de Verenigde Staten, waar onafhankelijke en democratische instituties worden aangevallen, rechterlijke uitspraken genegeerd, internet gecensureerd en kritische media belaagd, zodat redactionele onafhankelijkheid in gevaar is. Journalistieke onafhankelijkheid en vrije toegang tot informatie zijn daar geen vanzelfsprekendheden meer. Maar ook de Europese Unie kent landen waar het vrije woord en de democratische waarden geen vanzelfsprekendheid meer zijn.
De vraag dringt zich op: kan dit ook in Nederland gebeuren? Bevindt de journalistiek zich op een kantelpunt? Wat verstaan we precies onder het vrije woord en hoe beschermen we die? Welke verantwoordelijkheid dragen overheid, politiek en media hierin?
Coalitie voor het Vrije Woord
Elk serieus medium werkt op eigen wijze aan onafhankelijkheid en het leveren van betrouwbare informatie. De uitdagingen waar we nu voor staan vragen om samenwerking. Daarom ontstond in Nieuwspoort – bij uitstek het huis van het vrije woord – het idee voor de Coalitie voor het Vrije Woord. Het vrije woord is geen vanzelfsprekendheid, maar een waarde die bescherming verdient.
Missie
De Coalitie voor het Vrije Woord staat pal voor het behoud en de versterking van het vrije woord en de democratische rechtsstaat. De Coalitie verenigt organisaties en instellingen die deze kernwaarden actief willen beschermen, versterken en verdedigen.
Visie
In een wereld waarin het vrije woord en democratische waarden steeds vaker onder druk staan, is samenwerking essentieel. De Coalitie voor het Vrije Woord wil een onafhankelijk, krachtig platform zijn, waar kennis en kunde wordt gedeeld. Waar samenwerking een bijdrage levert aan het vrij stromen van informatie en waar het publieke debat open, eerlijk en veilig gevoerd kan worden.
Doelstellingen
- Beschermen– Zichtbaar, hoorbaar en onafhankelijk opkomen voor het vrije woord en de democratie, nationaal en internationaal.
- Verbinden– Een laagdrempelig platform bieden waar leden kennis, ideeën, ervaringen en initiatieven snel en effectief met elkaar kunnen delen.
- Activeren– Samenwerkingen stimuleren tussen deelnemers om concrete acties, campagnes, evenementen of interventies te organiseren.
- Bewustmaken– Het publiek, bestuurders, wetgevers en beleidsmakers informeren over het belang het vrije woord voor een gezonde democratie.
- Waarschuwen en reageren– Snel en eensgezind kunnen reageren bij acute bedreigingen tegen het vrije woord of democratische beginselen.
Leden van de Coalitie:
Nieuwspoort
Jong Nieuwspoort
PEN
Free Press Unlimited
Montesquieu instituut
NVJ
VVOJ
Zilveren Camera
Nieuwspoort faciliteert deze coalitie. Organisaties die het vrije woord en de democratie hoog in het vaandel hebben staan, worden van harte uitgenodigd zich aan te melden bij secretariaat@nieuwspoort.nl ovv coalitie.
------------------------------------------------------
Free expression under pressure
In democratic constitutional states, journalism traditionally fulfils the role of watchdog: a countervailing power that exercises control over government and policy. That self-evident role is under pressure. We live in turbulent times in which even democratically elected leaders are taking measures that restrict the free, independent exchange of information.
This is the case in the United States, where independent and democratic institutions are under attack, court rulings are ignored, the internet is censored and critical media are harassed, putting editorial independence at risk. Journalistic independence and free access to information are no longer a given there. But there are also countries in the European Union where freedom of speech and democratic values can no longer be taken for granted.
The question arises: could this also happen in the Netherlands? Is journalism at a tipping point? What exactly do we mean by freedom of speech and how do we protect it? What responsibility do government, politicians and the media have in this regard?
Coalition for Free Expression
Every serious media outlet works in its own way to ensure independence and provide reliable information. The challenges we now face require cooperation. That is why the idea for the Coalition for Free Expression was born in Nieuwspoort – the home of free speech par excellence. Free expression is not a given, but a value that deserves protection.
Mission
The Coalition for Free Expression is committed to preserving and strengthening free speech and the democratic rule of law. The Coalition brings together organisations and institutions that actively seek to protect, strengthen and defend these core values.
Vision
In a world where free speech and democratic values are increasingly under pressure, cooperation is essential. The Coalition for Free Expression aims to be an independent, powerful platform where knowledge and expertise are shared. Where cooperation contributes to the free flow of information and where public debate can be conducted openly, honestly and safely.
Objectives
Protect – Visibly, audibly and independently defend free speech and democracy, nationally and internationally.
Connect – Provide an accessible platform where members can quickly and effectively share knowledge, ideas, experiences and initiatives with each other.
Activate – Encourage collaboration between participants to organise concrete actions, campaigns, events or interventions.
Raise awareness – Inform the public, administrators, legislators and policymakers about the importance of free speech for a healthy democracy.
Warn and respond – Respond quickly and unanimously to acute threats to free speech or democratic principles.
Members of the Coalition:
International Press Centre Nieuwspoort
Jong Nieuwspoort, young members of Nieuwspoort
PEN Nederland, Dutch branch of PEN international
Free Press Unlimited, supports journalists in conflict areas
Montesquieu Institute, defender of democratic values
NVJ, Dutch Association of Journalists
VVOJ, Association of Investigative Journalists
Zilveren Camera, Dutch awards photo journalism
Nieuwspoort facilitates this coalition. Organisations that value free expression and democracy are cordially invited to send an email to secretariaat@nieuwspoort.nl, stating “coalition”.
