Coalitie voor het Vrije Woord

Het vrije woord onder druk

In democratische rechtsstaten vervult de journalistiek traditioneel de rol van waakhond: een tegenmacht die controle uitoefent op bestuur en beleid. Die vanzelfsprekendheid staat onder druk. We leven in turbulente tijden waarin zelfs democratisch gekozen leiders maatregelen nemen die de vrije, onafhankelijke informatie-uitwisseling inperken.

Zoals in de Verenigde Staten, waar onafhankelijke en democratische instituties worden aangevallen, rechterlijke uitspraken genegeerd, internet gecensureerd en kritische media belaagd, zodat redactionele onafhankelijkheid in gevaar is. Journalistieke onafhankelijkheid en vrije toegang tot informatie zijn daar geen vanzelfsprekendheden meer. Maar ook de Europese Unie kent landen waar het vrije woord en de democratische waarden geen vanzelfsprekendheid meer zijn.

De vraag dringt zich op: kan dit ook in Nederland gebeuren? Bevindt de journalistiek zich op een kantelpunt? Wat verstaan we precies onder het vrije woord en hoe beschermen we die? Welke verantwoordelijkheid dragen overheid, politiek en media hierin?

Coalitie voor het Vrije Woord
Elk serieus medium werkt op eigen wijze aan onafhankelijkheid en het leveren van betrouwbare informatie. De uitdagingen waar we nu voor staan vragen om samenwerking. Daarom ontstond in Nieuwspoort – bij uitstek het huis van het vrije woord – het idee voor de Coalitie voor het Vrije Woord. Het vrije woord is geen vanzelfsprekendheid, maar een waarde die bescherming verdient.

Missie
De Coalitie voor het Vrije Woord staat pal voor het behoud en de versterking van het vrije woord en de democratische rechtsstaat. De Coalitie verenigt organisaties en instellingen die deze kernwaarden actief willen beschermen, versterken en verdedigen.

Visie
In een wereld waarin het vrije woord en democratische waarden steeds vaker onder druk staan, is samenwerking essentieel. De Coalitie voor het Vrije Woord wil een onafhankelijk, krachtig platform zijn, waar kennis en kunde wordt gedeeld. Waar samenwerking een bijdrage levert aan het vrij stromen van informatie en waar het publieke debat open, eerlijk en veilig gevoerd kan worden.

Doelstellingen

1. Beschermen– Zichtbaar, hoorbaar en onafhankelijk opkomen voor het vrije woord en de democratie, nationaal en internationaal.
2. Verbinden– Een laagdrempelig platform bieden waar leden kennis, ideeën, ervaringen en initiatieven snel en effectief met elkaar kunnen delen.
3. Activeren– Samenwerkingen stimuleren tussen deelnemers om concrete acties, campagnes, evenementen of interventies te organiseren.
4. Bewustmaken– Het publiek, bestuurders, wetgevers en beleidsmakers informeren over het belang het vrije woord voor een gezonde democratie.
5. Waarschuwen en reageren– Snel en eensgezind kunnen reageren bij acute bedreigingen tegen het vrije woord of democratische beginselen.

Leden van de Coalitie:
Nieuwspoort
Jong Nieuwspoort
PEN
Free Press Unlimited
Montesquieu instituut
NVJ
VVOJ
Zilveren Camera

Nieuwspoort faciliteert deze coalitie. Organisaties die het vrije woord en de democratie hoog in het vaandel hebben staan, worden van harte uitgenodigd zich aan te melden bij secretariaat@nieuwspoort.nl ovv coalitie.